Tüp Bebek Tedavisi Nedir, Nasıl Yapılır?

Tüp bebek tedavisi en etkili yardımcı üreme teknolojisi olarak kabul edilir. Bu yöntemle sağlıklı bir bebek sahibi olma şansı, kısırlığın tıbbi nedeni de dahil olmak üzere bir dizi faktöre bağlıdır. Tüp bebek tedavi süreci öncesinde bu prosedürün uygun olup olmadığına karar vermek, aşamalar ve olası riskler hakkında daha fazla bilgi edinmek faydalıdır.

Tüp bebek tedavisi nedir, kimlere uygulanır?

In vitro fertilizasyon (IVF) olarak da adlandırılan tüp bebek tedavisi, yumurta ve sperm hücresinin laboratuvarda döllenmesi işlemidir. Her biri başarılı bir hamilelik olasılığını artırmak için tasarlanmış birçok farklı adım ve prosedür içeren karmaşık bir süreçtir.

Tüp bebek tedavisi, kısırlık veya genetik problemleri tedavi etmek için tasarlanmıştır ve aşağıda belirtilen tıbbi durumlarda tercih edilebilir:

• Döllenmeyi bozabilecek, bir embriyonun rahime ulaşmasını önleyebilecek düzeyde tıkanmış veya hasar görmüş fallop tüpleri,
• Düzensiz yumurtlamanın veya yumurtlamanın hiç gerçekleşmediği yumurtlama bozuklukları,
• Yumurtlamanın erken yaşta sonlandığı erken yumurtalık yetmezliği,
• Rahim dokusunun rahim dışında anormal büyümesiyle ortaya çıkan endometriozis,
• Rahim duvarında gelişen ve döllenmiş yumurtanın implantasyonuna müdahale edebilen fibroidler,
• Gebeliği önlemek için yapılan önceki tubal sterilizasyon operasyonları,
• Bozulmuş sperm üretimi veya fonksiyonu,
• Açıklanamayan infertilite,
• Bebeğe aktarılabilecek genetik bozukluklar.

Tüp bebek tedavisi kaç gün sürer?

Bu süreç, yumurtalıklardan olgun yumurtaların toplanmasıyla başlar. Yumurtalar sperm ile birleştirilir ve bir laboratuvarda döllenir. Daha sonra rahim içine bir embriyo transfer edilir. Bu aşamalarla ilerleyen bir tüp bebek döngüsü yaklaşık 14 gün sürer.

Tüp bebek tedavisi adetin kaçıncı günü başlar?

Yumurtalık stimülasyonu tüp bebek döngüsünün ilk aşamasıdır. Tipik olarak rahim içi duvarını, foliküler ve hormonal taban çizgisini belirlemek için kadının adet döngüsünün 2 ile 4. günleri aralığında başlanılmaktadır.

Tüp bebek nasıl yapılır?

Tüp bebek tedavisinin beş aşaması vardır:

1. Döngü öncesi hazırlık: Tüp bebek tedavisine hazırlık olarak hem kadın ve hem de erkek birtakım testlere tabi tutulur. Kan testleri, pelvik muayene, transvajinal ultrason, histeroskopi, semen analizi bu testlerden bazılarıdır. Tedavi protokolü tetkik sonuçlarına göre planlanır.

Kadının adet döngüsünü başlatmak için doğum kontrol hapı reçete edilir ve döngünün zamanlaması kontrol edilir.

2. Yumurtalık stimülasyonu: Normal yumurtlama döngüsünde genellikle ayda bir kez olgun yumurta üretilir. Tüp bebek döngüsünde amaç, gebe kalma ihtimalini artırmak için çok sayıda olgun yumurta üretmektir. Bu nedenle, yumurtalıkların uyarılması ve ek yumurta üretilmesi için yaklaşık 8 ila 14 gün boyunca enjekte edilebilir ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlar, normal bir yumurtlama sürecine katılan doğal hormonlar olan folikül uyarıcı hormon (FSH) ve luteinize hormon (LH) hormonlarından türetilir. Stimülasyon fazı, gelişen foliküllerin olgunlaşmasına neden olan ve yumurtlamayı harekete geçiren büyük dozlu bir hormon enjeksiyonu olan hCG’nin çatlatma iğnesi ile sona erer. Bu enjeksiyonun zamanlaması önemlidir. Amaç, yumurtlama gerçekleşmeden hemen önce yumurtaların olgunlaşmasını optimize etmektir.
3. Yumurta toplama: Çatlatma iğnesinden yaklaşık 36 saat sonra, yumurta alımı işlemi için hazırlanır. Bu prosedür sırasında yumurtalıklara bakmak ve her yumurtalığa bir iğne yönlendirmek için ultrason kullanılır. İğne, yumurtalığı deler ve her olgun folikülden foliküler sıvıyı ve yumurtaları alır. Bu işlemi yaklaşık 20-30 dakika sürer. Çoğu kadın işlemden sonra minimal rahatsızlığa sahiptir ve ertesi gün normal yaşamına geri dönebilir.
4. Embriyo gelişimi: Yumurtalar toplandıktan ve hazırlandıktan sonra erkekten alınan spermlerle birlikte döllenme süreci başlar. Döllenme için iki farklı yöntem kullanılabilir:

• Geleneksel döllenme: Sağlıklı spermler ve sağlıklı yumurtalar izole edilir, doğal döllenme için bir arada tutulur.
• Mikroenjeksiyon (ICSI): Embriyolog tarafından seçilen tek bir sağlıklı sperm, doğrudan yumurtanın merkezine enjekte edilir. Mikroenjeksiyon tekniğiyle döllenme olasılığı büyük ölçüde artar.

Döllenen embriyoların gelişimi beş ila altı gün boyunca incelenir. Bu süre zarfında, implantasyon öncesi genetik tanı uygulanabilir. Genetik tarama, kromozomal anormalliklere sahip embriyoları tanımlayabilir.

5. Embriyo transferi: Embriyo transferi, anestezi veya iyileşme süresi gerekmeksizin yaklaşık 5 dakika içerisinde tamamlanan basit bir işlemdir. Nakil günü embriyoların son değerlendirmesi yapılır ve embriyo kalitesine göre hangisinin transfer edileceği kararlaştırılır. Transfer edilecek embriyolar doğrulanır ve ince bir katetere yüklenir. Bu kateter rahim ağzından rahime dek ilerletilir ve embriyo serbest bırakılır.  Prosedür, ultrason ile görsel olarak yönlendirilir. Embriyolar aktarıldıktan sonra, rahmin kasılmasını önlemek için kateter yavaşça çıkarılır. Embriyolar çıplak gözle görülemediği için, serbest bırakıldığından emin olmak adına kateter mikroskopla kontrol edilir.

Tüp bebek sonucu ne zaman öğrenilir?

Embriyolar aktarıldıktan yaklaşık iki hafta sonra, implantasyonun başarılı olup olmadığını belirlemek ve hCG seviyesi kontrol etmek için kan testi yapılmalıdır. Testten önce vajinal lekelenme, kanama ya da herhangi bir gebelik belirtisi olsa dahi, sonuç alınana dek emin olunmamalıdır. Bu süre içerisinde reçete edilen tüm ilaçlara devam edilmelidir.

Hamilelik testi pozitifse, hCG seviyelerinin gerektiği gibi yükseldiğinden emin olmak için her iki ila beş günde bir kan testleri tekrarlanmalıdır. Hormon seviyelerinin izlenmesi, erken hamileliğin gözlemlenmesinin tek yöntemidir.

Yaklaşık 5.haftada bir ultrason taraması yapılır ve gebelik saptanır. Taramada küçük gebelik kesesi, belirgin olmayan fetüs, anormal derecede küçük fetüs veya fetal kalp atışının olmadığı görülürse kesin bir tanı koymadan önce bir hafta içerisinde tüp bebek sonucunu belirlemek için ultrason tekrarlanmalıdır.